Prawo pracy

Zasady zatrudniania osób poniżej 18 roku. Na gruncie obecnie obowiązujących przepisów zatrudnianie dzieci jest co do zasady niedopuszczalne. Czy zakaz ten ma bezwzględny charakter? Czy w ramach realizacji swoich zadań instytucje kultury mają możliwość powierzania wykonywania pracy dzieciom? Jakich formalności należy dopełnić w takich sytuacjach? Na te i inne pytania odpowiadamy w tekście.

Uchwała rady gminy dotycząca powołania i odwołania skarbnika wywołuje skutki w zakresie prawa publicznego jak też prawa pracy. Jednakże nawiązanie czy rozwiązanie stosunku pracy - także z powołania - jest czynnością, która nie podlega kontroli sądów administracyjnych.

Czy można zatrudnić na stanowisku urzędniczym osobę, która przeszła na emeryturę, po zatrudnieniu na tym samym stanowisku lub podobnym?

PROBLEM: Jaki wpływ na pracę ma utrata ważności orzeczenia o niepełnosprawności pracownika? Co ma zrobić pracodawca, gdy dotychczasowe orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności przestało obowiązywać (pracownik złożył wniosek o kolejne, ale nie zostało jeszcze wydane)?

W związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy pracodawca jest obowiązany niezwłocznie wydać pracownikowi świadectwo pracy. Wykroczeniem przeciwko prawom pracownika jest niewydanie należnego mu świadectwa pracy. Wydanie wadliwego świadectwa pracy (brak wymaganych danych, zamieszczenie informacji niezgodnych ze stanem faktycznym itp.) nie jest natomiast wykroczeniem.

Pracownik samorządowy wykorzystujący zajmowane stanowisko do wypłaty wynagrodzenia, które mu nie przysługiwało, musi je zwrócić na żądanie pracodawcy. Inaczej będzie w przypadkach, gdy do wypłaty nienależnego wynagrodzenia doszło wskutek błędów pracodawcy lub osób działających w jego imieniu. Przedstawiamy kilka przykładów różnych rozstrzygnięć.

Pracownik jednostki na czas kadencji sprawowania mandatu uzyskał urlop bezpłatny. Na jakie stanowisko powinniśmy przywrócić tego pracownika? Czy pracownik, którego mandat wygasł 29 sierpnia, a do pracy zgłosił się dopiero 7 września – ma prawo powrotu?

Zdarzają się sytuacje, w których pracownik w czasie pracy zmuszony jest wykonać czynności, które wynikają z sytuacji prywatnych. Przepisy prawa pracy określają, w jakich przypadkach pracodawca zobowiązany jest zwolnić pracownika od pracy i kiedy przysługuje mu z tego tytułu wynagrodzenie, a kiedy pracownik wynagrodzenia nie otrzyma.

Są sytuacje, gdy firmy windykacyjne domagają się od działu kadr ujawnienia informacji o fakcie zatrudnienia osób, które mają różne zobowiązania. Czy jednostka jako pracodawca ma obowiązek udzielić przedstawicielowi firmy windykacyjnej informacji o zatrudnieniu i dochodach pracownika?

Czy pracownik, któremu umowa o pracę na czas określony wygaśnie 31 sierpnia 2011 r., a który jest chory od 1 marca tego roku (i prawdopodobnie będzie chory aż do końca trwania umowy), nabędzie prawo do trzynastki za 2011 r.? Czy liczy mu się czas pozostawania w stosunku pracy, czy też czas świadczenia pracy? Czy jeżeli pracodawca wie, że po okresie zatrudnienia pracownik prawdopodobnie nadal będzie chory i będzie ubiegał się o rentę, to jest zobowiązany do wypłaty odprawy rentowej takiemu pracownikowi (gdyby przedstawił on decyzję o przyznaniu renty)?

Czy w przedszkolu samorządowym można zatrudnić na stanowisku księgowej córkę głównej księgowej? Czy są przepisy, które zabraniają, aby księgowa (córka) podlegała głównej księgowej (matce)? Jeśli tak, to czy można zamiast stanowiska księgowej stworzyć stanowisko referenta ds. organizacyjnych (mowa o córce), która by wykonywała prace w księgowości, np. księgowanie w programach komputerowych typu płace, finanse itp.? Czy do objęcia tych stanowisk wymagane jest ukończenie szkoły o profilu finanse/rachunkowość?

Nauczycielom mianowanym, jak też zatrudnionym na podstawie umowy o pracę, przysługuje prawo do przejścia w stan nieczynny. Skorzystanie z tego uprawnienia może nastąpić tylko w konkretnych sytuacjach – tj. np. w przypadku częściowej likwidacji szkoły albo w razie określonych zmian organizacyjnych.

Przepisy ustawy o pracownikach samorządowych regulują w art. 16 rodzaje umów o pracę, jakie zawiera się z pracownikami samorządowymi. Czy w związku z tym, w przypadku takich pracowników można zastosować formułę umowy o pracę na okres próbny?

Jednostka nie zapewniła bezpłatnego zakwaterowania pracownikom czasowo przeniesionym. Czy wartość dodatku za nocleg, w wysokości do 150% diety, podlega wliczeniu do podstawy opodatkowania? Czy podlega opodatkowaniu wartość noclegu w hotelu pracowniczym lub kwaterze prywatnej?

Jesteśmy jednostką budżetową, prowadzimy doradztwo dla nauczycieli. Często zdarza się nam zawierać umowy zlecenia lub o dzieło. Czy rachunek, który wystawia wykonawca umowy, można zastąpić wypłatą dokonywaną na podstawie listy płac (zapis o liście płac byłby zawarty w treści umowy)? Zdarza się, że umowy są realizowane przez kilka miesięcy, a wypłata następuje za każdy miesiąc i łatwiej byłoby rozliczać taką umowę wyłącznie na podstawie listy płac.

Likwidacja szkoły oznacza likwidację pracodawcy dla zatrudnionych w niej pracowników – zarówno nauczycieli jak i pracowników nie będących nauczycielami. Dla dyrektora szkoły oznacza to obowiązek dokonania określonych czynności z zakresu prawa pracy, a w szczególności konieczność rozwiązania stosunku pracy z zatrudnionymi w szkole pracownikami.

Stosunek pracy nawiązuje się na podstawie powołania w przypadkach określonych w odrębnych przepisach (art. 68  § 1 Kodeksu pracy). Powołanie jest jedną z podstaw zatrudnienia, wyróżniającą się tym, że ze stosunkiem pracy wiąże się powierzenie określonej funkcji.

Obowiązek uczestniczenia w różnych formach podnoszenia wiedzy i kwalifikacji zawodowych przez pracowników samorządowych wynika bezpośrednio z przepisów szczególnych – w tym przypadku z ustawy o pracownikach samorządowych. W planach finansowych urzędów marszałkowskich, starostw powiatowych, urzędów gmin i innych jednostek samorządowych powinny być na te cele przewidziane środki finansowe.

Do nieszczęśliwych zdarzeń może dojść w każdym miejscu, czyli także na stanowisku pracy. Są jednak takie okoliczności, które nie kwalifikują się jako wypadek w pracy.

Ubiegłoroczne zmiany związane z wprowadzeniem nowego dnia ustawowo wolnego od pracy oraz likwidacja niektórych przywilejów pracowników wypłynęły na tegoroczny wymiar czasu pracy, a tym samym na współczynnik wykorzystywany do obliczania ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy.

Z początkiem 2011 r. ustalamy uprawnienia pracowników do dodatkowego wynagrodzenia rocznego. Jedna z pracownic korzystała w zeszłym roku z kilku zwolnień lekarskich oraz z urlopu macierzyńskiego. W 2010 r. przepracowała łącznie 6 miesięcy. Czy pracownica ta ma prawo do „trzynastki”? Jeżeli tak, to czy „trzynastka” powinna być proporcjonalnie obniżona o okresy nieświadczenia przez nią pracy

Część osób sprawujących władzę wykonawczą w samorządach realizuje swe funkcje w ramach stosunku pracy. W związku z tym po wyborach zatrudnienie niektórych samorządowców ustaje, a innych się rozpoczyna. Drugą grupą pracowników samorządowych, w przypadku których wybory bezpośrednio wpływają na zatrudnienie, są doradcy i asystenci.

Obowiązujące od 16 lipca 2010 r. przepisy o podnoszeniu kwalifikacji zawodowych pracowników nadal stwarzają wiele problemów w praktyce. Przedstawiamy odpowiedzi na najczęściej występujące wątpliwości Czytelników.

Do nieszczęśliwych zdarzeń może dojść w każdym miejscu, czyli także na stanowisku pracy. Są jednak takie okoliczności, które nie kwalifikują się jako wypadek w pracy.

Pracownik obsługi od 19 lat jest zatrudniony w policealnej szkole zawodowej (samorządowa jednostka budżetowa). W sierpniu 2009 r. uzupełnił on dokumentację z wcześniejszego okresu zatrudnienia, wskutek czego okazało się, że już w lipcu 2008 r. przysługiwała mu nagroda jubileuszowa za 20 lat pracy. Nagrodę w wysokości 75% wynagrodzenia wypłacono w sierpniu 2009 r. Jak należy postąpić z wypłatą kolejnej nagrody jubileuszowej (za 25 lat pracy), do której pracownik nabędzie prawo w lipcu 2013 r.? Czy wypłacić ją w tym terminie, czy też w sierpniu 2014 r. – czyli po upływie 5 lat od wypłaty poprzedniej?