Tematy - Jednostki samorządu terytorialnego, Compliance - INFOR.PL

Obowiązek wdrożenia systemów Compliance w jednostce samorządu terytorialnego nie wynika wprost w przepisów. Jednocześnie każda jednostka samorządu terytorialnego jest obowiązana zarządzać ryzykiem prawnym. A przecież to jest istota Compliance.

Czy oficer Compliance powinien być pracownikiem danej jednostki, czy też może wykonywać zadania na podstawie umowy o świadczenie usług? Każde z tych dwóch rozwiązań jest możliwe i każde z nich ma swe plusy i minusy.

Często słyszę pytanie: Czy Compliance w jednostce samorządu terytorialnego oznacza utworzenie samodzielnego stanowiska czy też raczej działu (komórki organizacyjnej)?

Jakie są podstawowe problemy praktyczne związane z mechanizmem aktualizowania dotacji zgodnie z ustawą z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych?

Nie da się stworzyć jednego szczegółowego wzorca dokumentacji Compliance dla samorządów, ale myślę, że warto przedstawić parę podstawowych różnic i podobieństw pomiędzy oficerem Compliance w banku a oficerem Compliance w jednostce samorządu terytorialnego.

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony osób zgłaszających przypadki naruszenia prawa Unii nakłada w art. 8 obowiązek ustanowienia kanałów i procedury na potrzeby dokonywania zgłoszeń wewnętrznych i podejmowania działań następczych, przez podmioty prawne w sektorze publicznym, a więc i jednostek samorządu terytorialnego. Czy da się opracować jeden uniwersalny model Systemu Compliance dla samorządów?

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony osób zgłaszających przypadki naruszenia prawa Unii nakłada w art. 8 obowiązek ustanowienia kanałów i procedury na potrzeby dokonywania zgłoszeń wewnętrznych i podejmowania działań następczych, przez podmioty prawne w sektorze publicznym, a więc i jednostek samorządu terytorialnego. W chwili obecnej oficerowie Compliance w samorządach terytorialnych lub znających Kulturę organizacyjną samorządów terytorialnych jest garstka.

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony osób zgłaszających przypadki naruszenia prawa Unii nakłada w art. 8 obowiązek ustanowienia kanałów i procedury na potrzeby dokonywania zgłoszeń wewnętrznych i podejmowania działań następczych, przez podmioty prawne w sektorze publicznym, a więc i jednostek samorządu terytorialnego.

Co zrobić jeżeli ktoś chce złamać prawo i zniszczyć system przyjmowania zgłoszeń od sygnalistów i podejmowania działań następczych? Sposobów jest wiele. Ja podam trzy antyrady, które według mnie na pewne zniszczą system whistleblowing`u.

W praktyce często bywa, że stanowisko oficera Compliance bywa łączone z innymi stanowiskami. Najczęściej ze stanowiskiem radcy prawnego, kierownika działu kontroli, kierownika działu audytu, kierownika działu zarządzania ryzykiem lub stanowiskiem Inspektora Ochrony Danych. Jest to spowodowane różnymi względami, np. wielkością, potrzebami i możliwościami Spółki.

Często podmioty mające już wdrożony System Compliance lub System Ochrony Danych Osobowych pytają: „Jak mamy oceniać oficera Compliance?” lub „Jak mamy oceniać Inspektora Ochrony Danych?”. „System działa rok, dwa. Słyszymy od oficera Compliance/IOD, że jest w porządku. Ufamy mu ale chcielibyśmy niezależnej oceny. Spojrzenia z boku.”.

Obserwując jak administracja publiczna w tym jednostki samorządu terytorialnego oraz podmioty prywatne (duzi i średni przedsiębiorcy) przygotowują się na obowiązywanie Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony osób zgłaszających przypadki naruszenia prawa przypominają mi się czasy wdrażania RODO. Między nami ekspertami od Compliance mówimy: „żeby nie było jak z RODO”. A niestety jest jak z RODO.

W niniejszym artykule chciałbym napisać krótko o roli i odpowiedzialności pracowników. To od zachowania wszystkich pracowników zależy sukces we wdrożeniu i utrzymaniu Systemu Compliance. To pracownicy wiedzą najlepiej co dzieje się w organizacji. To oni tworzą de facto organizacją i utrzymują ją w ruchu.

Na kierownikach średniego i niższego szczebla ciąży szczególna odpowiedzialność (choć ciut mniejsza niż na najwyższym kierownictwie), gdyż powinni być oni przykładem dla innych pracowników. Jednocześnie odpowiadają oni również za komunikację i wprowadzanie standardów Compliance w życie.

Wicepremier Jadwiga Emilewicz wskazała, że przepisy Tarczy Antykryzysowej dla samorządów mogą wejść w życie już na początku czerwca 2020 r. Zakładają one m.in., że samorządy będą mogły się bardziej zadłużyć i później zapłacić janosikowe.

Jaka jest rola oficera Compliance? Oczywiście przedstawiam pewien model. W rzeczywistości zakres obowiązków, sposób umocowania i pozycja oficera Compliance jest bardzo różna w różnych podmiotach – od członka Zarządu po inspektora.

W niniejszym artykule chciałbym napisać krótko o roli i odpowiedzialności członków zarządów, wspólników lub partnerów w spółkach osobowych, wójtów, burmistrzów, prezydentów itd. Czyli osób z najwyższego kierownictwa, kierującymi i reprezentującymi swe organizacje. To oni mają obowiązek i uprawnienie zajmowania się sprawami kierowanych przez siebie podmiotów i reprezentowania jej. I to oni ponoszą z tego tytułu odpowiedzialność.

Uchwalona przez Sejm ustawa określana medialnie jako „tarcza antykryzysowa” przewiduje możliwość zwoływania i odbywania sesje organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego z wykorzystaniem środków porozumiewania się na odległość lub korespondencyjnie.

Compliance oznacza między innymi odpowiedzialność. Należy pamiętać, że sytuacja wyjątkowa, jak epidemia wirusa SAR-CoV-2 czyli tzw. koronawirusa nie zwalnia przedsiębiorców z obowiązku przestrzegania przepisów, norm wewnętrznych, czy zasad etyki. Moim zdaniem, w sytuacjach wyjątkowych, jak np. obecna epidemia, od podmiotów zbiorowych wymaga się jeszcze większej niż zwykle staranności, a Systemem Zarządzania Zgodnością (Compliance) ma wyjątkowo wielką rolę do odegrania w tym czasie i po nim.

W artykule "Compliance – czyja to odpowiedzialność?" udzieliłem odpowiedzi na pytanie: Kto odpowiada za ten Compliance? W Spółce, organizacji, jednostce samorządu terytorialnego? W tym tekście przyjrzę się bliżej roli i odpowiedzialności członków Rady Nadzorczej.

Po opublikowaniu artykułu „Compliance – czyja to odpowiedzialność?” otrzymałem dużo uwag i pytań. Najcelniejsza uwaga była taka: „Owszem wszyscy odpowiadają za Compliance, ale każdy w innym zakresie i na innej podstawie”. I od razu padło pytanie: „Kto, na jakiej podstawie i w jakim zakresie odpowiada za Compliance?”.

Ostatnio usłyszałem bardzo dobre pytanie: Kto odpowiada za ten Compliance? W Spółce, organizacji, jednostce samorządu terytorialnego?

Ostatnio usłyszałem takie pytanie: Czy mamy jeden rodzaj Compliance? W pierwszym momencie odpowiedziałem: Tak, mamy jeden Compliance (jedno zarządzanie zgodnością) tak jak mamy jeden system prawny, czy jedną obsługę prawną. I wtedy mnie olśniło.

Bardzo często słyszę pytanie: Czy Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony osób zgłaszających przypadki naruszenia prawa Unii (zwana Dyrektywą o Sygnalistach) nakazuje chronić tylko prawa sygnalistów?

Od czego zależy udane wdrożenie i utrzymanie systemów Compliance, systemów przyjmowania i reagowania na zgłoszenia Sygnalistów, systemów antykorupcyjnych lub systemów Zarządzania Bezpieczeństwem Danych Osobowych (dalej będę pisał tylko o systemach Compliance ale poniższe zasady należy stosować też analogicznie do pozostałych systemów)?

Fundusze Norweskie to bezzwrotna pomoc zagraniczna przyznana przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię kilkunastu państwom Europy Środkowej i Południowej oraz krajom bałtyckim. O co w 2020 r. mogą ubiegać się samorządy?

Ministerstwo Finansów określiło wskaźniki dochodów podatkowych gmin, powiatów i województw obowiązujące w 2020 roku. Stanowią one podstawę wyliczenia wysokości subwencji oraz wpłat samorządów do budżetu państwa w bieżącym roku.

Od czego zależy udane wdrożenie i utrzymanie systemów Compliance, systemów przyjmowania i reagowania na zgłoszenia Sygnalistów, systemów antykorupcyjnych lub systemów Zarządzania Bezpieczeństwem Danych Osobowych (dalej będę pisał tylko o systemach Compliance, ale poniższe zasady należy stosować też analogicznie do pozostałych systemów)?

Od czego zależy udane wdrożenie i utrzymanie systemów Compliance, systemów przyjmowania i reagowania na zgłoszenia Sygnalistów, systemów antykorupcyjnych lub systemów Zarządzania Bezpieczeństwem Danych Osobowych?

W dniu 20 grudnia 2019 r. Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę o zmianie ustawy o publicznym transporcie zbiorowym. Regulacja ta ma pozwolić na zachowanie przez pasażerów pełnego dostępu do ulg ustawowych u wszystkich przewoźników, niezależnie od podpisania przez niego umowy o świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego z organizatorem publicznego transportu zbiorowego – jednostką samorządu terytorialnego.

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony osób zgłaszających przypadki naruszenia prawa, zwana też kolokwialnie Dyrektywą o sygnalistach nie wymaga by kanały do zgłaszania naruszeń zapewniały anonimowość.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wyjaśnia na czym polega program „Senior+”, do kogo jest adresowany i o jakie kwoty mogą starać się samorządy w nowej edycji programu?

W dniu 26 listopada 2019 r. została opublikowana Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony osób zgłaszających przypadki naruszenia prawa, zwana też kolokwialnie Dyrektywą o sygnalistach.

Każdy audytor lub organ jeżeli będzie oceniał wewnętrzne kanały dokonywania zgłoszeń i procedury na potrzeby zgłoszeń następczych zada sobie 3 główne pytania.

Firma inwestycyjna powinna opracować i wdrożyć procedury anonimowego zgłaszania przez pracowników naruszeń prawa oraz obowiązujących w firmie inwestycyjnej procedur i standardów etycznych, zwanych w rozporządzeniu „zgłoszeniami naruszeń”

W dniu 5 listopada 2019 r. Prezydent RP podpisał ustawę z dnia 16 października 2019 r. o zmianie ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych oraz niektórych innych ustaw. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. Przedmiotowa ustawa nakłada na kolejne trzy kategorie podmiotów obowiązek posiadania procedur anonimowego zgłaszania naruszeń prawa.

Dlaczego twierdzę, że wdrożenie w Polsce Dyrektywy Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony osób zgłaszających przypadki naruszenia prawa Unii będzie musiało oznaczać rewolucyjną zmianę kultury w Polsce?

W chwili obecnej w Polsce mamy dwie regulacje na temat sygnalistów. W prawie bankowym i w ustawie o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. Pytanie czy przedmiotowa Dyrektywa będzie miała wpływ na te regulacje i jakie? A co z innymi regulacjami?

Bardzo ważnym elementem budowania kultury zgłaszania i zwalczanie naruszeń prawa jest system środków wsparcia dla sygnalistów. Regulacje dotyczące tej kwestii znalazły się też w tzw. dyrektywie o sygnalistach

Osobiście uważam, że przepisów należy po prostu przestrzegać, ponieważ tak jest słusznie i sprawiedliwie. Niestety cześć ludzi przestrzega prawa głównie dlatego, że boi się sankcji. Dlatego nie dziwi mnie, że ludzie pytają, czy za naruszenie tzw. Dyrektywy o sygnalistach będą groziły sankcje?

Czy Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony osób zgłaszających przypadki naruszenia prawa Unii chroni prawa osób, których dotyczy zgłoszenie?

Co według Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony osób zgłaszających przypadki naruszenia prawa Unii jest działaniem odwetowym.

Jak według Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony osób zgłaszających przypadki naruszenia prawa Unii powinny wyglądać procedury wewnętrznego zgłaszania i działania następcze podejmowane w związku ze zgłoszeniami?

Sygnaliści (whistleblowing) i postępowanie ze zgłoszeniami o nieprawidłowościach według Standardów rekomendowanych dla systemu zarządzania zgodnością w zakresie przeciwdziałania korupcji oraz systemu ochrony sygnalistów w spółkach notowanych na rynkach organizowanych przez Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie S.A.

Kto według Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony osób zgłaszających przypadki naruszenia prawa Unii będzie miał prawo uzyskać status sygnalisty?

Kto według Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony osób zgłaszających przypadki naruszenia prawa Unii będzie miał obowiązek ustanowienia wewnętrznych kanałów zgłaszania nieprawidłowości oraz wewnętrznych procedur przyjmowania zgłoszeń i podejmowania działań następczych w związku ze zgłoszeniami?

Do łamania lub nadużywania prawa może dojść w każdym podmiocie, niezależnie czy jest to podmiot prywatny czy publiczny, mały czy duży. Jeżeli łamanie lub nadużycie prawa nie spotka się z szybkimi i odpowiednimi działaniami zaradczymi, mogą one poważnie zagrozić podmiotowi lub interesowi publicznemu.

Ustawa z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz.U. 2018 poz. 723) nałożyła (w art. 53) na Instytucje obowiązane obowiązek opracowania i wdrożenia wewnętrznych procedur anonimowego zgłaszania przez pracowników lub inne osoby wykonujące czynności na rzecz instytucji obowiązanej rzeczywistych lub potencjalnych naruszeń przepisów z zakresu przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu.

Jednostki samorządu terytorialnego, Compliance

Wdrażanie Compliance w jednostkach samorządu terytorialnego – na co zwrócić uwagę

Oficer Compliance w jednostce samorządu terytorialnego – pracownik czy firma zewnętrzna

Compliance w jednostce samorządu terytorialnego – samodzielne stanowisko czy dział

Aktualizacja podstawowej kwoty dotacji dla szkół i przedszkoli – ujęcie praktyczne

Oficer Compliance w JST w związku z dyrektywą o sygnalistach

Compliance w samorządzie terytorialnym - czy da się opracować jeden uniwersalny model systemu?

Compliance. Rewolucja w samorządzie terytorialnym spowoduje rewolucję w zawodzie oficerów Compliance

Compliance. Rewolucja w samorządzie z powodu dyrektywy PE i Rady ws. ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa UE

Compliance - trzy pewne sposoby by zniszczyć System przyjmowania zgłoszeń od Sygnalistów i podejmowania działań następczych

Łączenie funkcji oficera Compliance lub Inspektora Ochrony Danych z innymi funkcjami w organizacji

Jak oceniać oficera Compliance i Inspektora Ochrony Danych?

COMPLIANCE - Jak NIE wdrażać systemu przyjmowania zgłoszeń i podejmowania działań następczych - antyporadnik

Compliance – rola i odpowiedzialność pracowników

Compliance – rola i odpowiedzialność kierownictwa średniego i niższego stopnia

Kiedy Tarcza antykryzysowa dla samorządów?

Compliance – rola i odpowiedzialność oficerów Compliance

Compliance – rola i odpowiedzialność członków zarządów, wspólników lub partnerów w spółkach osobowych, wójtów, burmistrzów, prezydentów

Koronawirus a możliwość odbywania sesji on-line na podstawie specustawy

Przedsiębiorstwa i Compliance w czasach koronawirusa

Compliance – rola i odpowiedzialność członków Rady Nadzorczej

Compliance – rola i odpowiedzialność wspólnika, akcjonariusza w spółkach kapitałowych

Compliance – czyja to odpowiedzialność?

Czy mamy jeden rodzaj Compliance?

Czy Dyrektywa o Sygnalistach chroni tylko Sygnalistów?

Compliance – przepis na sukces – piąty składnik – KULTURA ORGANIZACYJNA

Compliance – przepis na sukces – czwarty składnik – Komunikacja

Compliance: Od czego zależy udane wdrożenie i utrzymanie systemów Compliance?

Konkursy w ramach Funduszy Norweskich dla samorządów w 2020 r.

Wskaźniki dochodów podatkowych JST na 2020 rok

Compliance: Pracownicy, w tym kierownictwo średniego i niższego szczebla – czyli najważniejsi są ludzie

Compliance: Przywództwo - rola i odpowiedzialność organu nadzoru i najwyższego kierownictwa

Zmiany w publicznym transporcie zbiorowym już od 1 stycznia 2020 r.

Compliance: Czy sygnaliście powinniśmy zapewniać anonimowość czy tylko poufność?

„Senior+” 2020 r. w pytaniach i odpowiedziach

Compliance: co się wiąże z opublikowaniem Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony osób zgłaszających przypadki naruszenia prawa?

Compliance – ocena wewnętrznych kanałów dokonywania zgłoszeń i procedur na potrzeby zgłoszeń następczych

Sygnaliści (whistleblowing) w firmie inwestycyjnej

Sygnaliści (whistleblowing) w innych polskich przepisach prawnych oraz ostatnie zmiany w tym zakresie

Compliance: Sygnaliści – obecna praktyka w Polsce na przykładzie z życia

Compliance: Czy Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony osób zgłaszających przypadki naruszenia prawa Unii będzie miała wpływ na obecne krajowe regulacje w tym zakresie?

Compliance: Czy Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony osób zgłaszających przypadki naruszenia prawa unii przewiduje jakieś środki wsparcia dla sygnalistów?

Compliance: Czy za naruszenie Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony osób zgłaszających przypadki naruszenia prawa Unii będą groziły sankcje?

Compliance – prawa osoby której dotyczy zgłoszenie sygnalisty

Compliance: Zakaz działań odwetowych wobec sygnalistów

Compliance - procedury wewnętrznego zgłaszania i działania następcze podejmowane w związku ze zgłoszeniami

Sygnaliści - standardy GPW

Kto będzie miał prawo uzyskać status sygnalisty?

Compliance: Obowiązek ustanowienia wewnętrznych kanałów zgłaszania nieprawidłowości

Ratio legis Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony osób zgłaszających przypadki naruszenia prawa Unii

Sygnaliści (whistleblowing) w ustawie o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu