Rachunkowość, Jednostka budżetowa

Mimo że sprawozdania dotyczące wydatków strukturalnych w 2011 r. sporządzane były nie po raz pierwszy, to nadal stwierdza się w nich wiele błędów. W artykule opisano najczęściej występujące uchybienia oraz wskazano, jak poprawnie sporządzać te sprawozdania.

Czy zapłata odsetek zasądzonych wyrokiem sądowym (postępowanie nakazowe) stanowi naruszenie dyscypliny finansów publicznych?

Obiektem kontroli podatkowej jest prawidłowość postępowania jednostek w zakresie podatków. Uciążliwości związane z kontrolą będą jednak mniejsze, jeśli kontrolowany i kontrolujący będą znali swoje prawa i obowiązki.

Plany kont określone w wydanym w 2010 r. rozporządzeniu w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont nie zawierają na ogół wyraźnych wskazówek, w jakich jednostkach organizacyjnych występują poszczególne konta wymienione w wykazie. W szczególności odnosi się to do kont związanych z ewidencją operacji dotyczących wydatków środków europejskich i wydatków ze źródeł zagranicznych niepodlegających zwrotowi, ujmowanych w państwowych jednostkach budżetowych na kontach mających odpowiedniki w planie kont dla budżetu państwa.

Od początku bieżącego roku obowiązuje Rozporządzenie Rady Ministrów z 17.12.2010 r. w sprawie przypadków, w których nie stosuje się ograniczeń dotyczących zaciągania niektórych zobowiązań finansowych przez jednostki sektora finansów publicznych, z wyjątkiem Skarbu Państwa.

Uniknięcie przez kierownika jednostki sankcji z tytułu nieprzestrzegania przepisów podatkowych zależy przede wszystkim od prawidłowego i terminowego wypełniania nałożonych nań obowiązków.

Nasza jednostka zawarła umowy z dostawcami sprzętu komputerowego. Umowy są trzyletnie, a wartość zobowiązań jest spłacana w miesięcznych ratach. Czy istnieje obowiązek wykazywania zobowiązań niewymagalnych tego typu w sprawozdaniu Rb-Z?

W 2010 r. wydano nowe akty prawne dotyczące klasyfikacji, sprawozdawczości oraz ewidencji wydatków strukturalnych. W 2011 r. sprawozdania o wydatkach strukturalnych za 2010 r. należy sporządzić na nowych wzorach.

Zadania publiczne można realizować w kilku formach. Od wyboru konkretnej z nich zależy m.in. sposób powierzania i dofinansowywania zadań komunalnych.

Za 2009 r. od świadczeń z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych nie pobieramy podatku dochodowego – łącznie do wysokości 380 zł rocznie na jednego zatrudnionego. Co zrobić natomiast w przypadku pracownika, który pracuje w kilku zakładach, w których również pobiera nieopodatkowane świadczenia z ZFŚS?

Gmina utworzyła jednostkę (zakład) zajmującą się zarządzaniem mieniem komunalnym. Zakład dokonuje m.in. windykacji zaległości z tytułu należności za używanie nieruchomości komunalnych. W niektórych przypadkach nie ma możliwości wyegzekwowania zaległych kwot, w związku z czym przyjęto 2 rozwiązania:

Jednostka budżetowa podpisała umowę z biegłym rzeczoznawcą na wycenę pojazdów. W umowie zastrzeżono możliwość naliczenia kar umownych za nieterminowe wykonanie usługi. Jak prawidłowo zaksięgować całą operację?

Zbliża się okres sprawozdawczy za I półrocze 2010 r. dla jednostek sektora finansów publicznych, w tym jednostek samorządu terytorialnego i ich jednostek organizacyjnych, które mają obowiązek sporządzenia sprawozdań budżetowych oraz sprawozdań w zakresie operacji finansowych. Wskazujemy podstawy prawne sporządzania sprawozdań, podmioty zobowiązane do ich sporządzania oraz praktyczny przykład dotyczący sprawozdania Rb-N.

Jednostki sektora finansów publicznych muszą ostrożnie gospodarować środkami będącymi w ich dyspozycji. Pod uwagę powinny wziąć nie tylko korzyści, jakie przyniosą inwestycje, ale i ryzyko na siebie wzięte. Powinny też stale poszukiwać alternatywnych źródeł finansowania działalności.

Jako Biuro Obsługi Szkół Samorządowych (BOSS), będące samorządową jednostką budżetową, prowadzimy obsługę ekonomiczno-administracyjną i finansowo-księgową publicznych szkół podstawowych, przedszkoli i gimnazjów funkcjonujących na terenie naszej gminy. Czy dla prawidłowej działalności wystarczający jest tylko zapis w statucie BOSS mówiący o obsłudze finansowo-księgowej placówek z terenu naszej gminy, czy też powinny być również zawarte porozumienia pomiędzy BOSS a poszczególnymi szkołami, regulujące zakres tej obsługi? Jak powinny być zorganizowane kwestie związane z wyznaczeniem głównego księgowego dla poszczególnych szkół i w jaki sposób powinny być przekazane obowiązki głównemu księgowemu i pozostałym pracownikom BOSS, zajmującym się prowadzeniem ksiąg rachunkowych szkół (prosimy o podanie wzoru dokumentu)?

Na podstawie nowej ustawy o finansach publicznych wprowadzono kolejne zmiany w regulacjach dotyczących funkcjonowania audytu wewnętrznego w jednostkach sektora finansów publicznych. Od 8 lutego br. obowiązuje rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie przeprowadzania i dokumentowania audytu wewnętrznego.

Nowa ustawa o finansach publicznych wprowadziła zmiany w strukturze jednostek sektora finansów publicznych. Do 31 grudnia 2010 r. powinna nastąpić likwidacja wszystkich gospodarstw pomocniczych jednostek budżetowych oraz państwowych zakładów budżetowych. Od 1 stycznia 2010 r. nie mogą funkcjonować powiatowe i gminne fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej. Ponadto zniesiono możliwość gromadzenia przez jednostki budżetowe dochodów na tzw. rachunku dochodów własnych (z pewnymi wyjątkami). Wprowadzono nowe formy organizacyjno-prawne.

Regionalna Izba Obrachunkowa w Warszawie 11 stycznia 2010 r. wystosowała pismo do przewodniczących rad, starostów, prezydentów miast, burmistrzów, wójtów i skarbników w sprawie zmian w przepisach wynikających z nowej ustawy o finansach publicznych. Zmiany te dotyczą m.in. harmonogramu realizacji budżetu jednostki samorządu terytorialnego i wprowadzania układu wykonawczego do uchwały budżetowej.

Zakład budżetowy zobowiązany jest do składania sprawozdania Rb-WS. Czy remont pomieszczeń lokali komunalnych jest wydatkiem strukturalnym? Jak traktować badania wody dokonywane przez sanepid? Oto odpowiedzi, które ułatwią klasyfikowanie wydatków strukturalnych. 

Czy jednostka budżetowa samorządu terytorialnego, zamawiając towary lub usługi, może wpłacić dostawcy zaliczkę na poczet zamówionego towaru czy usługi?

Jak wiadomo część podatków ma charakter lokalny. Oprócz nich jednak, w pewnych sytuacjach jesteśmy zobowiązani do ponoszenia innych świadczeń o takim charakterze. Przyjrzyjmy się głównym podatkom i opłatom lokalnym.

Samorządowe jednostki budżetowe dokonują wpłaty na rachunek dochodów budżetu jednostek samorządu terytorialnego w postaci nadwyżki środków obrotowych dochodów własnych. Nadwyżka ustalona jest na dzień 31 grudnia w wysokości wynikającej z przyjętej w tej sprawie uchwały.

W przypadku należności realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego na rzecz Skarbu Państwa uprawnienia do dokonywania umorzeń (rozkładania na raty, odraczania) posiada zarząd jednostki samorządowej. Uprawnienie to przysługuje tylko do kwoty 40 tys. zł. Po przekroczeniu tej kwoty właściwym dysponentem (np. do umorzenia) części budżetowej jest np. wojewoda.

Audyt wewnętrzny prowadzi się m.in. w jednostkach podsektora samorządowego, jeżeli jednostki te gromadzą znaczne środki publiczne lub dokonują znacznych wydatków.