Tematy - Nowości prawne 2019, Compliance - INFOR.PL

Często słyszę pytanie: Czy Compliance w jednostce samorządu terytorialnego oznacza utworzenie samodzielnego stanowiska czy też raczej działu (komórki organizacyjnej)?

Nie da się stworzyć jednego szczegółowego wzorca dokumentacji Compliance dla samorządów, ale myślę, że warto przedstawić parę podstawowych różnic i podobieństw pomiędzy oficerem Compliance w banku a oficerem Compliance w jednostce samorządu terytorialnego.

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony osób zgłaszających przypadki naruszenia prawa Unii nakłada w art. 8 obowiązek ustanowienia kanałów i procedury na potrzeby dokonywania zgłoszeń wewnętrznych i podejmowania działań następczych, przez podmioty prawne w sektorze publicznym, a więc i jednostek samorządu terytorialnego. Czy da się opracować jeden uniwersalny model Systemu Compliance dla samorządów?

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony osób zgłaszających przypadki naruszenia prawa Unii nakłada w art. 8 obowiązek ustanowienia kanałów i procedury na potrzeby dokonywania zgłoszeń wewnętrznych i podejmowania działań następczych, przez podmioty prawne w sektorze publicznym, a więc i jednostek samorządu terytorialnego. W chwili obecnej oficerowie Compliance w samorządach terytorialnych lub znających Kulturę organizacyjną samorządów terytorialnych jest garstka.

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony osób zgłaszających przypadki naruszenia prawa Unii nakłada w art. 8 obowiązek ustanowienia kanałów i procedury na potrzeby dokonywania zgłoszeń wewnętrznych i podejmowania działań następczych, przez podmioty prawne w sektorze publicznym, a więc i jednostek samorządu terytorialnego.

Co zrobić jeżeli ktoś chce złamać prawo i zniszczyć system przyjmowania zgłoszeń od sygnalistów i podejmowania działań następczych? Sposobów jest wiele. Ja podam trzy antyrady, które według mnie na pewne zniszczą system whistleblowing`u.

W praktyce często bywa, że stanowisko oficera Compliance bywa łączone z innymi stanowiskami. Najczęściej ze stanowiskiem radcy prawnego, kierownika działu kontroli, kierownika działu audytu, kierownika działu zarządzania ryzykiem lub stanowiskiem Inspektora Ochrony Danych. Jest to spowodowane różnymi względami, np. wielkością, potrzebami i możliwościami Spółki.

Często podmioty mające już wdrożony System Compliance lub System Ochrony Danych Osobowych pytają: „Jak mamy oceniać oficera Compliance?” lub „Jak mamy oceniać Inspektora Ochrony Danych?”. „System działa rok, dwa. Słyszymy od oficera Compliance/IOD, że jest w porządku. Ufamy mu ale chcielibyśmy niezależnej oceny. Spojrzenia z boku.”.

Obserwując jak administracja publiczna w tym jednostki samorządu terytorialnego oraz podmioty prywatne (duzi i średni przedsiębiorcy) przygotowują się na obowiązywanie Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony osób zgłaszających przypadki naruszenia prawa przypominają mi się czasy wdrażania RODO. Między nami ekspertami od Compliance mówimy: „żeby nie było jak z RODO”. A niestety jest jak z RODO.

W niniejszym artykule chciałbym napisać krótko o roli i odpowiedzialności pracowników. To od zachowania wszystkich pracowników zależy sukces we wdrożeniu i utrzymaniu Systemu Compliance. To pracownicy wiedzą najlepiej co dzieje się w organizacji. To oni tworzą de facto organizacją i utrzymują ją w ruchu.

Na kierownikach średniego i niższego szczebla ciąży szczególna odpowiedzialność (choć ciut mniejsza niż na najwyższym kierownictwie), gdyż powinni być oni przykładem dla innych pracowników. Jednocześnie odpowiadają oni również za komunikację i wprowadzanie standardów Compliance w życie.

Jaka jest rola oficera Compliance? Oczywiście przedstawiam pewien model. W rzeczywistości zakres obowiązków, sposób umocowania i pozycja oficera Compliance jest bardzo różna w różnych podmiotach – od członka Zarządu po inspektora.

W niniejszym artykule chciałbym napisać krótko o roli i odpowiedzialności członków zarządów, wspólników lub partnerów w spółkach osobowych, wójtów, burmistrzów, prezydentów itd. Czyli osób z najwyższego kierownictwa, kierującymi i reprezentującymi swe organizacje. To oni mają obowiązek i uprawnienie zajmowania się sprawami kierowanych przez siebie podmiotów i reprezentowania jej. I to oni ponoszą z tego tytułu odpowiedzialność.

Compliance oznacza między innymi odpowiedzialność. Należy pamiętać, że sytuacja wyjątkowa, jak epidemia wirusa SAR-CoV-2 czyli tzw. koronawirusa nie zwalnia przedsiębiorców z obowiązku przestrzegania przepisów, norm wewnętrznych, czy zasad etyki. Moim zdaniem, w sytuacjach wyjątkowych, jak np. obecna epidemia, od podmiotów zbiorowych wymaga się jeszcze większej niż zwykle staranności, a Systemem Zarządzania Zgodnością (Compliance) ma wyjątkowo wielką rolę do odegrania w tym czasie i po nim.

W artykule "Compliance – czyja to odpowiedzialność?" udzieliłem odpowiedzi na pytanie: Kto odpowiada za ten Compliance? W Spółce, organizacji, jednostce samorządu terytorialnego? W tym tekście przyjrzę się bliżej roli i odpowiedzialności członków Rady Nadzorczej.

Po opublikowaniu artykułu „Compliance – czyja to odpowiedzialność?” otrzymałem dużo uwag i pytań. Najcelniejsza uwaga była taka: „Owszem wszyscy odpowiadają za Compliance, ale każdy w innym zakresie i na innej podstawie”. I od razu padło pytanie: „Kto, na jakiej podstawie i w jakim zakresie odpowiada za Compliance?”.

Ostatnio usłyszałem bardzo dobre pytanie: Kto odpowiada za ten Compliance? W Spółce, organizacji, jednostce samorządu terytorialnego?

Ostatnio usłyszałem takie pytanie: Czy mamy jeden rodzaj Compliance? W pierwszym momencie odpowiedziałem: Tak, mamy jeden Compliance (jedno zarządzanie zgodnością) tak jak mamy jeden system prawny, czy jedną obsługę prawną. I wtedy mnie olśniło.

Bardzo często słyszę pytanie: Czy Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony osób zgłaszających przypadki naruszenia prawa Unii (zwana Dyrektywą o Sygnalistach) nakazuje chronić tylko prawa sygnalistów?

Od czego zależy udane wdrożenie i utrzymanie systemów Compliance, systemów przyjmowania i reagowania na zgłoszenia Sygnalistów, systemów antykorupcyjnych lub systemów Zarządzania Bezpieczeństwem Danych Osobowych (dalej będę pisał tylko o systemach Compliance ale poniższe zasady należy stosować też analogicznie do pozostałych systemów)?

Od czego zależy udane wdrożenie i utrzymanie systemów Compliance, systemów przyjmowania i reagowania na zgłoszenia Sygnalistów, systemów antykorupcyjnych lub systemów Zarządzania Bezpieczeństwem Danych Osobowych (dalej będę pisał tylko o systemach Compliance, ale poniższe zasady należy stosować też analogicznie do pozostałych systemów)?

Od czego zależy udane wdrożenie i utrzymanie systemów Compliance, systemów przyjmowania i reagowania na zgłoszenia Sygnalistów, systemów antykorupcyjnych lub systemów Zarządzania Bezpieczeństwem Danych Osobowych?

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony osób zgłaszających przypadki naruszenia prawa, zwana też kolokwialnie Dyrektywą o sygnalistach nie wymaga by kanały do zgłaszania naruszeń zapewniały anonimowość.

W dniu 26 listopada 2019 r. została opublikowana Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony osób zgłaszających przypadki naruszenia prawa, zwana też kolokwialnie Dyrektywą o sygnalistach.

Każdy audytor lub organ jeżeli będzie oceniał wewnętrzne kanały dokonywania zgłoszeń i procedury na potrzeby zgłoszeń następczych zada sobie 3 główne pytania.

Firma inwestycyjna powinna opracować i wdrożyć procedury anonimowego zgłaszania przez pracowników naruszeń prawa oraz obowiązujących w firmie inwestycyjnej procedur i standardów etycznych, zwanych w rozporządzeniu „zgłoszeniami naruszeń”

Nowelizacja kodeksu postępowania cywilnego przyniosła wiele zmian, w tym także wprowadzenie do procesu instytucji posiedzenia przygotowawczego. Na czym ono polega, na jakich zasadach się odbywa i z czym wiąże się przygotowanie planu rozprawy? Kwestie te omawiamy w poniższym artykule.

W dniu 5 listopada 2019 r. Prezydent RP podpisał ustawę z dnia 16 października 2019 r. o zmianie ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych oraz niektórych innych ustaw. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. Przedmiotowa ustawa nakłada na kolejne trzy kategorie podmiotów obowiązek posiadania procedur anonimowego zgłaszania naruszeń prawa.

Dlaczego twierdzę, że wdrożenie w Polsce Dyrektywy Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony osób zgłaszających przypadki naruszenia prawa Unii będzie musiało oznaczać rewolucyjną zmianę kultury w Polsce?

W dniu 5 listopada 2019 r. Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę z dnia 16 października 2019 r. o zmianie ustawy Prawo oświatowe oraz niektórych innych ustaw zmieniającą przepisy dotyczące sposób określania kosztów dowozu dzieci do szkoły lub przedszkola przez rodziców.

W dniu 5 listopada 2019 r. Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę z dnia 16 października 2019 r. o ratyfikacji Porozumienia ustanawiającego Międzynarodowy Fundusz Rozwoju Rolnictwa, sporządzonego w Rzymie dnia 13 czerwca 1976 r. Polska przystąpi do Międzynarodowego Funduszu Rozwoju Rolnictwa ONZ.

W dniu 5 listopada 2019 r. Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę z dnia 16 października 2019 r. o zmianie ustawy o sporcie. Już w 2019 r. będzie można tworzyć polskie związki sportowe w sportach nieolimpijskich.

W dniu 5 listopada 2019 r. Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę z dnia 16 października 2019 r. o zmianie ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne oraz niektórych innych ustaw. Nowe przepisy umożliwią działanie systemu rejestrów państwowych.

W dniu 5 listopada 2019 r. Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę z dnia 16 października 2019 r. o zmianie ustawy o uzyskiwaniu tytułu specjalisty w dziedzinach mających zastosowanie w ochronie zdrowia

W dniu 5 listopada 2019 r. Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę z dnia 16 października 2019 r. o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym. Ustawa wchodzi w życie po upływie 21 dni od dnia ogłoszenia. Zmienią się zasady tworzenia "korytarza życia".

W chwili obecnej w Polsce mamy dwie regulacje na temat sygnalistów. W prawie bankowym i w ustawie o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. Pytanie czy przedmiotowa Dyrektywa będzie miała wpływ na te regulacje i jakie? A co z innymi regulacjami?

Bardzo ważnym elementem budowania kultury zgłaszania i zwalczanie naruszeń prawa jest system środków wsparcia dla sygnalistów. Regulacje dotyczące tej kwestii znalazły się też w tzw. dyrektywie o sygnalistach

Osobiście uważam, że przepisów należy po prostu przestrzegać, ponieważ tak jest słusznie i sprawiedliwie. Niestety cześć ludzi przestrzega prawa głównie dlatego, że boi się sankcji. Dlatego nie dziwi mnie, że ludzie pytają, czy za naruszenie tzw. Dyrektywy o sygnalistach będą groziły sankcje?

W dniu 14 października 2019 r. Prezydent podpisał ustawę z 30 sierpnia 2019 r. o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska. Zmiany dotyczą metod oceny i zarządzania poziomem hałasu i wynikają z konieczności dostosowania przepisów w tym zakresie do prawa unijnego.

W dniu 14 października 2019 r. Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę z dnia 11 września 2019 r. o zmianie ustawy – Prawo wodne oraz niektórych innych ustaw. Zmiany dotyczą m.in. postępowań w sprawie pozwoleń i zgód wodnoprawnych oraz przepisów dotyczących finansowania niektórych zadań administracji wodnej.

W dniu 14 października 2019 r. Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę z dnia 30 sierpnia 2019 r. o zmianie ustawy – Prawo pocztowe oraz ustawy – Prawo telekomunikacyjne. Nowe przepisy dotyczą transgranicznych usług doręczania paczek.

W dniu 14 października 2019 r. Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę z dnia 30 sierpnia 2019 r. o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska. Sprawdź co się zmieni!

W dniu 14 października 2019 r. Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę z dnia 11 września 2019 r. o zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz niektórych innych ustaw.

Czy Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony osób zgłaszających przypadki naruszenia prawa Unii chroni prawa osób, których dotyczy zgłoszenie?

Co według Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony osób zgłaszających przypadki naruszenia prawa Unii jest działaniem odwetowym.

Już 11 października 2019 r. wchodzi w życie rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10 września 2019 roku w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko. Co się zmieni?

Dnia 11 października 2019 roku wejdzie w życie rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10 września 2019 roku w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. z 2019 r. poz. 1839). Jednocześnie przestanie obowiązywać rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. 2016 r. poz. 71), które do tej pory regulowało tę materię.

W dniu 3 października 2019 r. podpisana została ustawa z dnia 11 września 2019 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2019, ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych oraz ustawy o Karcie Dużej Rodziny. Ustawa ma na celu „odmrożenie” od 1 sierpnia 2019 r. funduszu świadczeń socjalnych w stosunku do wielkości określonej w ustawie z dnia 9 listopada 2018 r. o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2019 (Dz. U. poz. 2435).

Nowości prawne 2019, Compliance

Compliance w jednostce samorządu terytorialnego – samodzielne stanowisko czy dział

Oficer Compliance w JST w związku z dyrektywą o sygnalistach

Compliance w samorządzie terytorialnym - czy da się opracować jeden uniwersalny model systemu?

Compliance. Rewolucja w samorządzie terytorialnym spowoduje rewolucję w zawodzie oficerów Compliance

Compliance. Rewolucja w samorządzie z powodu dyrektywy PE i Rady ws. ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa UE

Compliance - trzy pewne sposoby by zniszczyć System przyjmowania zgłoszeń od Sygnalistów i podejmowania działań następczych

Łączenie funkcji oficera Compliance lub Inspektora Ochrony Danych z innymi funkcjami w organizacji

Jak oceniać oficera Compliance i Inspektora Ochrony Danych?

COMPLIANCE - Jak NIE wdrażać systemu przyjmowania zgłoszeń i podejmowania działań następczych - antyporadnik

Compliance – rola i odpowiedzialność pracowników

Compliance – rola i odpowiedzialność kierownictwa średniego i niższego stopnia

Compliance – rola i odpowiedzialność oficerów Compliance

Compliance – rola i odpowiedzialność członków zarządów, wspólników lub partnerów w spółkach osobowych, wójtów, burmistrzów, prezydentów

Przedsiębiorstwa i Compliance w czasach koronawirusa

Compliance – rola i odpowiedzialność członków Rady Nadzorczej

Compliance – rola i odpowiedzialność wspólnika, akcjonariusza w spółkach kapitałowych

Compliance – czyja to odpowiedzialność?

Czy mamy jeden rodzaj Compliance?

Czy Dyrektywa o Sygnalistach chroni tylko Sygnalistów?

Compliance – przepis na sukces – piąty składnik – KULTURA ORGANIZACYJNA

Compliance – przepis na sukces – czwarty składnik – Komunikacja

Compliance: Od czego zależy udane wdrożenie i utrzymanie systemów Compliance?

Compliance: Pracownicy, w tym kierownictwo średniego i niższego szczebla – czyli najważniejsi są ludzie

Compliance: Przywództwo - rola i odpowiedzialność organu nadzoru i najwyższego kierownictwa

Compliance: Czy sygnaliście powinniśmy zapewniać anonimowość czy tylko poufność?

Compliance: co się wiąże z opublikowaniem Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony osób zgłaszających przypadki naruszenia prawa?

Compliance – ocena wewnętrznych kanałów dokonywania zgłoszeń i procedur na potrzeby zgłoszeń następczych

Sygnaliści (whistleblowing) w firmie inwestycyjnej

Czy wiesz już, na czym polega postępowania przygotowawcze w nowym kpc?

Sygnaliści (whistleblowing) w innych polskich przepisach prawnych oraz ostatnie zmiany w tym zakresie

Compliance: Sygnaliści – obecna praktyka w Polsce na przykładzie z życia

Zwrot pełnych kosztów paliwa zużytego na drogę dzieci oraz ich opiekunów do szkoły i przedszkola 2019 i 2020 r.

Polska przystąpi do Międzynarodowego Funduszu Rozwoju Rolnictwa już w 2019 r.

Rewolucyjne zmiany w ustawie o sporcie 2019 r.

System Rejestrów Państwowych już w 2020 r.

Zmiany w uzyskiwaniu tytułu specjalisty w dziedzinach mających zastosowanie w ochronie zdrowia

Nowe zasady tworzenia tzw. „korytarza życia” 2019 i 2020 r.

Compliance: Czy Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony osób zgłaszających przypadki naruszenia prawa Unii będzie miała wpływ na obecne krajowe regulacje w tym zakresie?

Compliance: Czy Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony osób zgłaszających przypadki naruszenia prawa unii przewiduje jakieś środki wsparcia dla sygnalistów?

Compliance: Czy za naruszenie Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony osób zgłaszających przypadki naruszenia prawa Unii będą groziły sankcje?

Nowe obowiązki w zakresie metod oceny i zarządzania poziomem hałasu 2019 r.

Rewolucyjne zmiany w Prawie wodnym 2019 i 2020 r.

Nowe przepisy dotyczące transgranicznych usług doręczania paczek już od 23 listopada 2019 r.

Zmiany w ochronie środowiska 2019 i 2020 r.

Uproszczenie procedur obowiązujących w egzekucji administracyjnej 2019, 2020, 2021 r.

Compliance – prawa osoby której dotyczy zgłoszenie sygnalisty

Compliance: Zakaz działań odwetowych wobec sygnalistów

Uszczelnienie systemu ocen oddziaływania na środowisko już od 11 października 2019 r.

Nowe rozporządzenie w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko już od 11 października 2019 r.

Zmiany w ustawie o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych i Karcie Dużej Rodziny 2019 r.