Inwestycje

Chociaż zgodnie z założeniami ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym plan miejscowy powinien być podstawowym instrumentem kształtowania przestrzeni w gminie, przeważająca większość inwestycji, z uwagi na brak planów, lokalizowana jest w oparciu o decyzje o warunkach zabudowy lub decyzje o lokalizacji inwestycji celu publicznego.

Możliwość emisji obligacji przychodowych w Polsce istnieje od 2000 r. Wprowadzenie tego instrumentu było przeszczepieniem rozwiązań amerykańskich na grunt polski. Poprzez emisję obligacji przychodowych, podobnie jak w przypadku partnerstwa publiczno-prywatnego lub leasingu następuje powiązanie potencjalnego kapitału z planowaną inwestycją

Na przestrzeni ostatnich 15 lat w Polsce zebrano szereg doświadczeń w przygotowaniu i realizacji projektów inwestycyjnych z udziałem partnerów prywatnych. W artykule pojawią się wybrane przykłady zrealizowanych z sukcesem inwestycji infrastrukturalnych w systemie partnerstwa publiczno-prywatnego.

Od 11 grudnia 2010 r. obowiązuje rozporządzenie określające wzory protokołów sporządzanych w postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego. Po prawie roku – kiedy to zostały znowelizowane przepisy o zamówieniach publicznych – zamawiający mogą nareszcie wykorzystywać wzory dostosowane do nowych regulacji prawnych.

Skutki decyzji realizacyjnych wydanych dla inwestycji przeciwpowodziowych na podstawie specustawy są w praktyce nieodwracalne, co ułatwi i przyspieszy realizację takich projektów. Jednak to nie jedyne zalety nowych przepisów.

Polska potrzebuje inwestycji, ale pojawia się pytanie gdzie na to znaleźć niezbędne pieniądze? Jak regiony naszego kraju mogą sfinansować swoje potrzeby?

Kto decyduje o zaliczeniu drogi do kategorii dróg krajowych, wojewódzkich, powiatowych lub gminnych? Jak przebiega ta procedura?

Chociaż zgodnie z założeniami ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym plan miejscowy powinien być podstawowym instrumentem kształtowania przestrzeni w gminie, przeważająca większość inwestycji, z uwagi na brak planów, lokalizowana jest w oparciu o decyzje o warunkach zabudowy lub decyzje o lokalizacji inwestycji celu publicznego.

Stworzenie przyjaznych warunków inwestowania w podsektor energetyki odnawialnej może w ciągu kilku lat doprowadzić do znacznego wzrostu udziału źródeł tejże energii w ogólnym zużyciu nośników energetycznych.

Polskie miasta zabiegają o inwestycje BPO, bo to nowe miejsca pracy, nie tylko dla osób bezpośrednio zatrudnianych przez koncerny zagraniczne, ale również zlecenia dla całej infrastruktury dodatkowej, podatki i rozwój gospodarczy gmin.

Zgodnie z art. 19 Ustawy o koncesji, Koncesjodawca odwołuje postępowanie, o ile zaistnieją okoliczności przewidziane w ogłoszeniu o koncesji. Zastrzeżenie w ogłoszeniu o koncesji możliwości odwołania postępowania bez podania przyczyn jest nieważne.

Tak zwana „nowa” ustawa z dnia 19 grudnia 2008 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym weszła w życie 27 lutego 2009 roku. Zastąpiła ona „martwą” w praktyce ustawę z dnia 28 lipca 2005 roku, na podstawie której nie zostało przeprowadzone dosłownie żadne przedsięwzięcie z udziałem partnera publicznego i prywatnego.

O partnerstwie publiczno – prywatnym napisano już bardzo wiele książek i artykułów, odbyła się niezliczona ilość seminariów, konferencji ale - jak się wydaje - nie do końca wiemy jak to narzędzie wykorzystywać w praktyce.

Specjalne strefy ekonomiczne (SSE) to wyodrębnione administracyjnie obszary Polski, gdzie inwestorzy mogą prowadzić działalność gospodarczą na preferencyjnych warunkach. Celem funkcjonowania tego instrumentu wsparcia jest przyspieszenie rozwoju regionów poprzez przyciąganie nowych inwestycji i promocję tworzenia miejsc pracy.

We wrześniu gminy będą mogły ubiegać się o dofinansowanie odbudowy zasobów mieszkaniowych zniszczonych w wyniku powodzi.

W dniu 17 lipca 2010 r. weszła  w życie ustawa z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych - potocznie zwana "megaustawą". Wejście w życie tego aktu znacznie przyspieszy rozwój inwestycji telekomunikacyjnych.

W latach 2007-2013 Europejski Fundusz Społeczny (EFS) daje administracji publicznej w Polsce szansę na zmianę jakościową realizowanych usług i podejmowanych inicjatyw. W ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, finansowanego z EFS wsparcie udzielane jest w ramach dziesięciu priorytetów.

Jednostki sektora finansów publicznych muszą ostrożnie gospodarować środkami będącymi w ich dyspozycji. Pod uwagę powinny wziąć nie tylko korzyści, jakie przyniosą inwestycje, ale i ryzyko na siebie wzięte. Powinny też stale poszukiwać alternatywnych źródeł finansowania działalności.

Samorządy chętnie uczestniczą w tworzeniu parków technologicznych, które są platformą wspólnej pracy środowisk biznesowych i naukowych. Zadania przez nie realizowane są ważne dla rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw. Potencjał takich firm często nie wystarcza, aby samodzielnie wprowadzać innowacje. Dlatego tak istotne jest wsparcie finansowe samorządu terytorialnego.

W niniejszym artykule kontynuujemy cykl rozważań na temat możliwości realizacji projektów PPP w trybie ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym (dalej zwanej: Ustawa).

Zgodnie z zasadą wolności zagospodarowania terenu, decyzje administracyjne poprzedzające rozpoczęcie prac budowlanych, w tym decyzja o warunkach zabudowy, mogą być wymagane tylko w przypadku, gdy wymóg taki wynika z przepisów prawa. Analiza przepisów wykazuje, iż przebudowa budynku do takich właśnie przypadków należy.

Ponad 3 mld zł wyda do 2014 r. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na finansowe wsparcie przedsięwzięć termomodernizacyjnych w ramach programu „System Zielonych Inwestycji – Zarządzanie energią w budynkach użyteczności publicznej”. Pieniądze powinny wystarczyć na co najmniej 3 tys. obiektów.

Minął pierwszy rok obowiązywania nowych przepisów o partnerstwie publiczno-prywatnym i koncesjach. Na ich podstawie powstają już pierwsze projekty. Najwięcej takich inwestycji jest w Wielkopolsce, ale w innych regionach samorządy także realizują przedsięwzięcia w tej formule.

Nieustanny rozwój naukowo-techniczny w zakresie informatyki, telekomunikacji oraz multimediów oraz ciągły  postęp w dziedzinie zarządzania ruchem drogowym w krajach o rozwiniętej motoryzacji i systemie dróg bardzo często wymaga od służb zarządzających ruchem sięgania po najnowocześniejsze technologie.

Pomimo tego, że zgodnie z przepisami ustawy Prawo budowlane (upb), przyznane pozwoleniem na budowę uprawnienie do rozpoczęcia robót budowlanych przysługuje inwestorowi przez trzy lata od uzyskania przez decyzję przymiotu ostateczności (po tym terminie pozwolenie wygasa), dotychczasowe orzecznictwo sadów administracyjnych przekonuje, że warto budować jak najszybciej.

W 2009 r. dokonano wielu istotnych zmian w procedurze zamówień publicznych. Dotyczą one m.in. warunków udziału w postępowaniu, wykluczania z postępowania, rozszerzenia możliwości polegania na zasobach innych podmiotów. Zmieniony został również katalog dokumentów żądanych przez zamawiającego.

W perspektywie krótko- i średnioterminowej region Europy Środkowo-Wschodniej będzie nadal konkurować z krajami zachodnimi w zakresie kosztów pracy i doświadczenia w obszarze BPO (Business Process Outsourcing/Offshoring), a z krajami Bliskiego Wschodu, Afryki Północnej i Azji w zakresie spójności kulturowej oraz znajomości języków obcych.

Dla polskiego rynku kolejowych przewozów pasażerskich rok 2010 może okazać się przełomowy. Przede wszystkim ze względu na zapowiadane wejście na niego nowych przewoźników oraz – przynajmniej częściową – poprawę stanu torów. Czy tym razem uda się zrealizować te plany?

Ustawa z dnia 9 stycznia 2009 r. o koncesji na roboty budowlane lub usługi (Dz. U. z dnia 5 lutego 2009 r.) zwana dalej Ustawą o koncesji w zakresie swojej regulacji dokonuje wdrożenia dyrektywy 2004/18/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie koordynacji procedur udzielania zamówień publicznych na roboty budowlane, dostawy i usługi (Dz. Urz. L 134 z 30.04.2004, str. 114).

7 stycznia 2010 r. weszła w życie ustawa z dnia 5 listopada 2009 r. o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami [dalej: „ugn”] oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Nowelizacja eliminuje wątpliwości interpretacyjne pojawiające się na gruncie dotychczas obowiązujących przepisów, a poprzez zmiany w przepisach regulujących wywłaszczenie nieruchomości ma wpłynąć na przyspieszenie realizacji inwestycji celu publicznego.

Stan polskiej infrastruktury, również miejskiej, jest istotną barierą naszego rozwoju gospodarczego. Wpływa negatywnie na atrakcyjność inwestycyjną miast i zmniejsza mobilność obywateli. Jednym ze sposobów poprawy tego stanu jest stosowanie formuły PPP, sprawdzonej w innych państwach Unii Europejskiej.

Polskie miasta i regiony walczą o inwestorów. Urzędnicy zgodnie podkreślają, że w tej dziedzinie nie da się osiągnąć sukcesu bez dobrej współpracy pomiędzy wszystkimi instytucjami zajmującymi się obsługą inwestora na danym terenie. Dlatego w urzędach miejskich i marszałkowskich powstają w tym celu wyspecjalizowane jednostki.

Wzrósł koszt pozyskania finansowania bankowego dla jednostek samorządu terytorialnego w 2009 r. Wyższą marżę zapłacą zwłaszcza te samorządy, które planują zaciągnąć kredyty długoletnie.

To na podstawie uchwały rady gminy, po zasięgnięciu opinii właściwego zarządu powiatu, określona droga może być zaliczona do kategorii drogi gminnej. Również ustalenie przebiegu istniejących dróg gminnych następuje w drodze uchwały rady gminy.

W latach 2007-2013 samorządy będą mogły ubiegać się o środki na rozwój turystyki w wysokości prawie 1 mld euro. Alokacja ta znajduje się przede wszystkim w 16 regionalnych programach operacyjnych oraz w Programie Innowacyjna Gospodarka oraz Programie Operacyjnym Rozwój Polski Wschodniej. Polski rząd oraz samorządy, wykorzystując dofinansowanie unijne, przeznaczą na rozwój turystyki ok. 5,2 mld zł (1,3 mld euro) do roku 2015.

Inwestycje celu publicznego prowadzone są na podstawie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego lub decyzji lokalizacyjnych. Decyzje wydawane są przez organy wykonawcze gminy. Jeżeli wójt, burmistrz lub prezydent miasta nie wyda decyzji w ciągu dwóch miesięcy, to wydawana jest ona przez wojewodę na koszt gminy.

Każda nieruchomość może być wywłaszczona tylko na rzecz Skarbu Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego. Organem właściwym w sprawach wywłaszczenia jest starosta. Postępowanie wywłaszczeniowe zawsze musi być poprzedzone rokowaniami o nabycie, w drodze umowy, praw do nieruchomości. 

Regionalne programy operacyjne (RPO) to największe źródło pozyskania dofinansowania inwestycji w drogi lokalne. Na terenach wiejskich pieniądze na drogi można uzyskać z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. Większość pomocy unijnej będzie dostępna do końca tego kwartału.

Zamawiający może udzielić zamówienia dodatkowego tylko dotychczasowemu wykonawcy usług lub robót budowlanych. Łącznie zamówienia dodatkowe nie mogą przekraczać 50 proc. wartości zamówienia podstawowego. Zamawiający w specyfikacji powinien zamieścić informację o możliwości wystąpienia zamówień uzupełniających.

Rekordowe w historii spraw przeciwko Polsce odszkodowanie, bo wynoszące aż 247 tys. euro, zasądził Trybunał w Strasburgu na rzecz prywatnych właścicieli, którzy musieli na własny koszt wybudować i utrzymywać na swojej nieruchomości ogólnodostępną drogę.

Czy opłacie skarbowej podlega wydanie poświadczenia o sposobie rozpatrzenia zgłoszenia? Dokonanie czynności urzędowej rejestracji zgłoszenia budowy lub wykonania robót budowlanych nie przewiduje bowiem wydania przez organ w żadnej formie pisemnego potwierdzenia. Tymczasem poświadczenie o sposobie rozpatrzenia przez organ, w tym o niewniesieniu sprzeciwu do zgłoszenia, wnioskowane jest przez inwestorów zarówno ze względu na ich interes prawny w urzędowym potwierdzeniu dokonania zgłoszenia, jak też z uwagi na przepisy szczególne wymagające urzędowego potwierdzenia. Jak należy postępować w takich sytuacjach?

Budowa dróg i obiektów użyteczności publicznej należy do podstawowych zadań każdej gminy. Szansą na realizację takich inwestycji jest partnerstwo publiczno-prywatne. Jakie korzyści dla obu stron może przynieść taka współpraca?