Samorząd, Wynagrodzenia

Ministerstwo Cyfryzacji, wspólnie z partnerami z sektora nauki i technologii, opracowało PLLuM (Polish Large Language universal Model). To pierwszy zrealizowany na rządowe zlecenie duży, otwarty model językowy dopasowany do realiów języka polskiego. Jak jednostki samorządu terytorialnego (JST) mogą skorzystać z możliwości oferowanych przez ten model?

Rozporządzenie w sprawie sposobu utrzymywania zasobów ochrony ludności przez obowiązane organy ochrony ludności weszło w życie 16 września 2025 r. Określa ono wytyczne dla wójtów (burmistrzów, prezydentów miast), starostów oraz wojewodów.

Zgodnie z nowym rozporządzeniem maksymalny poziom wynagrodzeń m.in. wójtów, burmistrzów, skarbników czy marszałków województw wzrośnie o ok. 5 procent.

W wykazie prac legislacyjnych rządu opublikowano informację o projekcie ustawy o likwidacji barier utrudniających funkcjonowanie jednostek samorządu terytorialnego. Nowe przepisy mają wdrożyć kompetencje, które w ostatnich latach zostały utracone przez samorządy i poprawić jakość usług publicznych.

Finanse samorządów to temat, który wraca w debacie publicznej regularnie. Ostatnie lata przyniosły jednak szczególnie istotne zmiany – od wprowadzenia Polskiego Ładu, po ustawę z października 2024 roku, która znacząco przeorganizowała sposób zasilania budżetów gmin, powiatów i województw. O tym, co w praktyce oznacza nowy model finansowania, mówił podczas Forum Ekonomicznego w Karpaczu prof. Paweł Felis ze Szkoły Głównej Handlowej.

Będzie nowy obowiązek posiadania elastycznych zbiorników na wodę w każdej gminie. Wprowadzają go przepisy o ochronie ludności cywilnej. Chodzi tu o zabezpieczenie w razie wojny, suszy czy pożarów.

Wiceminister edukacji uważa, że protesty ZNP są nieuzasadnione, bo skala podwyżek wynagrodzeń nauczycieli w 2024 roku była rekordowa i przywróciła satysfakcjonującą relację płac do warunków rynkowych. W 2024 roku nauczyciele początkujący otrzymali podwyżkę nominalną o ok. 40 proc., mianowani i dyplomowani – ok. 37 proc., co przekłada się na wzrost o tysiące złotych (od 1 894 do 2 674 zł) względem 2023 roku.

Możliwość zamiany zniszczonych nieruchomości na lokale komunalne, obowiązek raportowania decyzji WZ, świadczenie lokalowe, premia powodziowa czy ułatwienia proceduralne w odbudowie zniszczonych domów i obiektów – to najważniejsze zmiany w specustawie powodziowej. Nowelizacja ustawy wzmacnia kompetencje JST, daje im nowe narzędzia, ale też nakłada dodatkowe obowiązki administracyjne i sprawozdawcze.

Obowiązek ochrony zabytków nie dotyczy wyłącznie organów administracji czy właścicieli zabytkowych obiektów. Przepisy prawa nakładają ten obowiązek na każdego, kto z dziedzictwem kultury ma kontakt. To fundamentalna zasada, której konsekwencje praktyczne często są niedoceniane.

Ile zarabia pracownik pomocy społecznej? A ile powinien zarabiać? Związkowa Alternatywa domaga się radykalnej poprawy warunków pracy i wynagrodzeń zatrudnionych w tym sektorze. Związek oczekuje skokowego wzrostu płac, dotrzymania przez rząd złożonych wcześniej obietnic, a także zapewnienia urlopu regeneracyjnego i warunków do rozwoju zawodowego dla wszystkich zatrudnionych w sektorze pomocy społecznej.

Regionalna Izba Obrachunkowa w piśmie z 28 stycznia 2025 r. wyjaśniła, że do podstawy wymiaru dodatkowego wynagrodzenia rocznego (tzw. trzynastki) wlicza się te składniki wynagrodzenia, które przyjmowane są do obliczenia ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy, a także wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy oraz wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy przysługujące pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy. Do tej podstawy nie wlicza się natomiast jednorazowych lub nieperiodycznych wypłat za spełnienie określonego zadania bądź za określone osiągnięcie.

Wynagrodzenia nauczycieli w 2025 r. Podwyżki z wyrównaniem od 1 stycznia 2025 r. Ile wyniesie średnie wynagrodzenie nauczycieli w 2025 r.? O ile wzrosną wynagrodzenia nauczycieli na poszczególnych stopniach awansu zawodowego w 2025 r.? Co składa się na wynagrodzenia nauczycieli?

Samorządowcy deklarują poparcie dla idei ochrony małoletnich i przeciwdziałania przestępstwom na tle seksualnym. Alarmują jednak, że obowiązujące przepisy powodują nadmierną biurokratyzację oraz utrudniają funkcjonowanie małych, lokalnych organizacji pracujących z dziećmi i młodzieżą. Niektóre podmioty będą zmuszone do ograniczenia swojej działalności.

Miasta liczące mniej niż 100 tys. mieszkańców będą mogły ustanawiać śródmiejskie strefy płatnego parkowania – taką zmianę przepisów proponują posłowie. Jeśli zmiana wejdzie w życie, to samorządy będą mogły ustalić wyższe opłaty za parkowanie w centrum miejscowości.

Jakie jest obecnie wynagrodzenie zasadnicze pielęgniarek i położnych? Jakie podwyżki i zmiany zasad ustalania tych wynagrodzeń są przewidziane w obywatelskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych, który jest obecnie procedowany w Sejmie RP. W dniu 19 listopada 2024 r. pielęgniarki protestujące pod Kancelarią Prezesa Rady Ministrów wezwały rząd do działań, które ograniczą negatywne konsekwencje kryzysu kadrowego pielęgniarek i położnych. Czas rozmów z ministrą zdrowia Izabelą Leszczyną się skończył, oczekujemy rozmów z premierem - powiedziała przewodnicząca Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Pielęgniarek i Położnych Krystyna Ptok. OZZPiP chce przekonać premiera Donalda Tuska do obywatelskiego projektu ustawy o najniższych wynagrodzeniach w ochronie zdrowia.

W 2024 r. jednostki samorządu terytorialnego otrzymają 10 mld zł, w celu wsparcia realizacji zadań. Ponad 8,2 mld zł otrzymają z tytułu udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych. Pozostała kwota w wysokości prawie 1,8 mld zł zostanie rozdzielona miedzy gminy o najniższych dochodach.

Ruszają prace nad obywatelskim projektem „Godne płace i wysoki prestiż nauczycieli”. 13 września br. zajmie się nim sejmowa Komisja Edukacji i Nauki.

Organizacje samorządowe ponawiają postulat dotyczący zapewnienia w 2024 roku samorządom dodatkowych środków finansowych, w postaci przekazania jak najszybciej nie mniej niż 10 mld zł. W przeciwnym razie niektóre JST mogą utracić płynność finansową. Chcą też innych rozwiązań w projekcie ustawy o dochodach JST.

1 sierpnia wejdzie w życie znowelizowane rozporządzenie w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych. Ale na wyższe pensje można liczyć przy pensjach należnych od 1 lipca. 

Minister finansów Andrzej Domański powiedział: "Zamierzamy oprzeć zasilanie finansowane samorządów na ich dochodach własnych – z PIT i CIT; będą one naliczane na podstawie precyzyjnego algorytmu".  Reforma finansów samorządów ma wejść w życie od 1 stycznia 2025 r.

Nowe autobusy w największych miastach będą musiały być elektryczne lub na wodór – tak wynika z założeń nowelizacji ustawy o elektromobilności. Samorządowcy mówią o ogromnych kosztach i przerzucaniu na nich zielonej transformacji – informuje poniedziałkowy „Dziennik Gazeta Prawna”.

Obecnie, minimalne wynagrodzenie zasadnicze pracowników samorządowych waha się od 3300 zł do 5200 zł. Wysokość ta jest uzależniona od kategorii zaszeregowania danego stanowiska. Od 1 lipca płace mają ulec zmianie.

Ministerstwo Finansów pracuje nad rewolucyjną reformą finansowania samorządów, która ma wejść w życie w 2025 r. Głównym celem jest zwiększenie wpływów samorządów z podatków, dzięki czemu w przyszłym roku do jednostek samorządu terytorialnego trafiłoby 27 mld zł więcej niż obecnie.

Wybory samorządowe 2024. Jesteśmy już po drugiej turze wyborów. Kiedy odbędzie się zaprzysiężenie nowych wójtów, burmistrzów i prezydentów miast? Co na pierwszym posiedzeniu? 

2 kwietnia 2024 r. rusza nabór do Programu „Aktywna Szkoła”. Każda polska szkoła publiczna może złożyć stosowną aplikację i dołączyć do Programu. Ministerstwo Sportu i Turystyki przeznacza na Program aż 335 mln zł.